EMA có lẽ là một trong những chỉ báo mà bất kỳ nhà giao dịch nào cũng “quen thuộc” khi chơi Forex, cho dù có sử dụng hay không. Về cơ bản, đường EMA vẫn là ngưỡng kháng cự, nhưng được coi là ngưỡng kháng cự động dựa trên sự thay đổi của giá. Cũng vì bám sát đường giá nên nhiều nhà giao dịch áp dụng và coi EMA là một trong những chỉ báo không thể thiếu trong hệ thống giao dịch của chính mình. Nếu bạn đang thắc mắc tại sao EMAs lại trở thành “đứa con cưng” của rất nhiều nhà giao dịch, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Chỉ báo EMA là gì?
EMA là viết tắt của Exponential Moving Average, hoặc Đường trung bình trượt theo cấp số nhân. Không giống như SMA của Đường trung bình động đơn giản, EMA sử dụng công thức hàm mũ để tính tổng. Vì vậy, EMA có độ nhạy tốt hơn và phản ứng nhanh hơn với giá so với SMA. Các nhà giao dịch chuyên nghiệp thường sử dụng EMA để đánh giá các biến động giá trong ngắn hạn và trung hạn.
So với SMA, EMA theo dõi xu hướng giá tốt hơn. Nó có thể bắt kịp với sự biến động nhanh hơn. Tuy nhiên, EMA cũng lọc ít nhiễu hơn SMA vì lý do này.
Chỉ báo EMA cung cấp tín hiệu gì cho trader?
Trong phần này, tôi sẽ giải thích chi tiết về tâm lý thị trường và mối quan hệ của nó với các đường EMA. Hay chính xác hơn, EMA giải quyết vấn đề gì trong toàn bộ thị trường tài chính, đặc biệt là thị trường Forex.
Các bạn có thể bỏ qua, vì không phải ai cũng cần hiểu tường tận và rõ ràng một thứ, nhưng vì mình theo hướng nghiên cứu và học thuật nên mình thích nói kỹ để giúp các bạn hiểu nguyên bản 1 vấn đề. Tuy nhiên, nếu bạn cho rằng nó không cần thiết, bạn có thể cuộn xuống để xem hướng dẫn giao dịch với EMA.
Giống như nhiều chỉ báo khác, khi đường EMA bắt đầu di chuyển, giá đã di chuyển. Trong mọi trường hợp, vì các đường trung bình động sẽ được tính từ điểm giữa của giá trong quá khứ, chúng sẽ luôn ở dưới hoặc cao hơn phạm vi hiện tại trong một xu hướng tăng hoặc giảm; những con bò đực có xu hướng tìm kiếm hỗ trợ ở mức giá trung bình trong n ngày qua. Ngược lại, giá giảm có xu hướng gặp ngưỡng kháng cự ở mức trung bình n ngày. Vì vậy, đường EMA có thể được xem như một tập hợp các bản ghi ghi lại các mức giá trong một khoảng thời gian nhất định. Giả sử bộ nhớ giá thị trường ngắn hạn là 9 ngày, giá sẽ “ghi nhớ” các giao dịch được tích lũy trong 9 ngày qua.
Do đó, lợi thế lớn nhất của đường trung bình động là chúng cung cấp sự rõ ràng về xu hướng giá cả. Nghĩa là, nếu giá không tăng, đường EMA không thể tăng hoặc nằm trên đường giá. Hoặc nếu giá không thực sự giảm, nó không thể đi xuống dưới đường giá. Đây cũng là đặc điểm quan trọng nhất của đường trung bình động, cung cấp cho người giao dịch một xu hướng giá rất rõ ràng, chứ không phải là một dạng “nửa nạc nửa mỡ”
Xu hướng là những gì giúp các nhà giao dịch tìm thấy cơ hội tham gia.
Trong xu hướng tăng, giá sẽ tiếp tục tạo ra các mức cao mới, do đó, nó sẽ luôn tạo ra các mức thấp hơn và mức cao hơn.
Vì vậy, một điều chắc chắn là nếu bạn muốn mua, bạn phải mua với giá cao hơn, nhưng rõ ràng bạn vẫn có thể mua với giá rẻ hơn giá giao dịch trung bình của n ngày so với giá giao dịch trong n ngày qua .
Trong một xu hướng giảm, giá rõ ràng sẽ ngày càng đi xuống nhiều hơn, bởi vì các mức thấp và thấp liên tục (mục tiêu là bán khống), bạn có thể đang bán với giá thấp hơn so với khi bán khống. Một xu hướng giảm vừa được thiết lập, nhưng rõ ràng đó vẫn là mức giá tốt nhất nếu giá tiếp tục giảm so với mức trung bình n ngày.
Vậy câu hỏi đặt ra ở đây là làm sao có thể tìm được điểm mua tốt, hoặc biết giá đang trong xu hướng tăng, ví dụ giảm điều chỉnh bao xa để tiếp tục mua vào?
Trên thực tế, nhiều nhà kinh doanh thường có tâm lý tiếc rẻ khi tham gia thị trường, đó là phải đợi giá thật rẻ mới dám mua, hoặc đợi giá quá cao mới mua. Sau đó tiếp tục mua làm mát chẳng hạn.
Chính khi thị trường liên tục di chuyển theo một hướng, nhiều nhà giao dịch đặt ra câu hỏi tìm điểm mua ở đâu và nếu giá tiếp tục giảm hay tăng thì đâu là điểm mua chính xác bởi vì trong trường hợp này nếu bạn chờ đợi trước khi giá chạm vào đáy trước khi đặt hàng, rất có thể bạn sẽ nắm bắt được mức giảm, nhưng bạn sẽ không thể có được giá thực sự rẻ, vì giá có thể giảm hơn nữa trong trường hợp này.
Do đó, EMA sẽ là một trong những chỉ báo tốt nhất để tìm kiếm những gì được coi là điểm vào / ra tốt. Hoặc, nếu giá đang có xu hướng rõ ràng, thì đường trung bình là công cụ giúp bạn xác định điểm “mua đắt” và “bán rẻ”.
Do đó, để tóm tắt các chức năng chính của EMA, có ba điểm chính:
- Đường EMA sẽ hoạt động như một ngưỡng kháng cự động khi nó di chuyển theo hướng của giá, có nghĩa là bất cứ nơi nào giá đi, đường EMA sẽ đi theo. Do đó, EMA sẽ giải quyết các vấn đề cụ thể cho các nhà giao dịch, chẳng hạn như:
- Trở thành các mức hỗ trợ và kháng cự động (các mức kháng cự này có thể được sử dụng để so sánh các đường xu hướng, đường hỗ trợ và kháng cự tĩnh). Từ đây, tìm kiếm mục nhập, cắt lỗ và chốt lời.
- Xác định xu hướng giá cả.
Công thức tính EMA
Với công thức tính của SMA thì quá đơn giản là bài toán mà ai cũng đều học đó là: trung bình giá trong 1 chu kỳ nhất định.
Ví dụ SMA14 đồng nghĩa bạn sẽ lấy giá đóng cửa giao dịch trong 14 ngày cộng lại rồi chia 14.
Trong khi đó, công thức của EMA sẽ khác rất nhiều, nhằm giải quyết 1 vấn đề mà SMA không thể làm được loại bỏ việc giá diễn ra theo dạng dàn trải trong suốt chu kỳ, thay vào đó EMA sẽ chỉ chú trọng tập trung vào giá gần với giá hiện tại nhất, nhờ giảm độ trễ bằng cách áp dụng nhiều trọng số hơn vào giá gần đây. Tỷ trọng áp dụng cho giá gần đây nhất phụ thuộc vào số thời kỳ trong đường trung bình. EMA khác với các đường trung bình động đơn giản ở chỗ việc tính toán EMA của một ngày nhất định phụ thuộc vào các phép tính EMA cho tất cả các ngày trước ngày đó. Vì lẽ đó, để tính toán chính xác cho EMA sẽ cần phải có hơn 10 ngày dữ liệu. Điều này cũng lí giải lí do vì sao những EMA có chu kỳ càng ngắn sẽ càng dễ bị phá vỡ, trong khi đó EMA chu kỳ càng dài càng khó bị phá vỡ, là vì vậy.
Ba bước để tính toán đường trung bình động hàm mũ (EMA).
- Hãy tính toán đường trung bình động đơn giản cho giá trị EMA ban đầu. Đường trung bình động hàm mũ (EMA) phải bắt đầu ở đâu đó, vì vậy, đường trung bình động đơn giản được sử dụng làm đường EMA của kỳ trước trong phép tính đầu tiên.
- Tính toán trọng số.
- Tính toán đường trung bình động theo cấp số nhân cho mỗi ngày giữa giá trị EMA ban đầu và ngày hôm nay, sử dụng giá, hệ số và giá trị EMA của giai đoạn trước.
Giả sử đây là công thức tính EMA cho đường EMA 10 ngày.
SMA ban đầu: tổng 10 kỳ / 10
Trọng số: 2 / (Khoảng thời gian + 1) = 2 / (10 + 1) = 0,1818 (18,18%)
EMA: {Đóng – EMA (ngày trước)} x trọng số + EMA (ngày trước)
Lưu ý, trên mạng có rất nhiều công thức tính EMA khác nhau và thực ra cũng không cần tính, vì Tradingview hoặc MT4 đã làm việc này rồi. Nên bạn chỉ cần nhớ điều mình vừa diễn giải phía trên hoặc xem phần sau để hiểu EMA so với SMA có gì khác nhau là đủ.
Nên sử dụng EMA nào cho hợp lý nhất?
Như vậy, việc sử dụng EMA sẽ phụ thuộc vào từng trader, và chúng sẽ liên quan tới chiến lược giao dịch của mỗi trader. Tất nhiên việc này sẽ không thể làm để cho vui rồi.
Một số nguyên tắc để áp dụng EMA cho đúng nhất đó chính là:
Trong 1 biểu đồ giá sẽ thường có 2 đường EMA, trong đó 1 đường EMA nhanh và 1 đường EMA chậm
Đường EMA càng có chu kỳ thấp thì sẽ càng dễ bị phá vỡ nhưng chúng sẽ bám sát đường giá hơn so với EMA có chu kỳ dài.
Không kể, dựa trên công thức tính có thể thấy đường giá phải có trước mới tạo ra được các đường EMA, nên dù thế nào đi chăng nữa, EMA cũng sẽ trễ hơn so với đường giá.
Chính vì thế trader mới hay “song kiếm hợp bích” 1 đường EMA ngắn với 1 đường EMA dài để có thể dễ xác định xu hướng hơn.
Chính vì lẽ đó, để tăng tính thuyết phục hơn, các đường EMA mà được nhiều trader chọn lựa là làm sao nó phải bám sát đường giá nhất nhưng lại không quá ngắn tránh trường hợp dễ dàng bị phá vỡ.
Vì thế, nhiều trader thường sử dụng 1 số loại EMA như sau:
EMA 9 hoặc EMA 10: đây là con số tượng trưng cho 2 tuần giao dịch, nên EMA9/EMA10 thường tượng trưng cho các giao dịch ngắn hạn
EMA 34/ EMA 89 để bám vào các con sóng chủ theo lý thuyết sóng của Elliott.
EMA 20, EMA 50, EMA 200 vì theo họ nhưng EMA này bám sát các phiên giao dịch hơn. Trong đó, 1 năm chúng ta có thể giao dịch khoảng 200 ngày (sau khi trừ đi các ngày lễ tết và ngày nghỉ) tượng trưng cho sự dài hạn, EMA50 tượng trưng cho trung hạn, vì 1 năm có 4 mùa nếu tính theo chu kỳ giao dịch 200 thì mỗi mùa sẽ có 50 phiên giao dịch. Tương tự với EMA 20 sẽ tượng trưng cho tháng…
Ngoài EMA 200 cũng có những trader sẽ dùng EMA 250, theo họ 250 mới là số ngày giao dịch trong 1 năm thay vì 200.
EMA100 đây là số tròn, số tròn được xem là cản tâm lý nên đây cũng là EMA được nhiều trader lựa chọn.
So sánh trendline với đường EMA
Như phía trên tôi có nói EMA cũng là 1 trong những cách dùng để xác định xu hướng và đường trendline cũng vậy.
Nên để hiểu rõ vấn đề này hơn, về bản chất đường trendline nó là 1 cản tĩnh, nghĩa là bạn đã kẻ 1 đường trendline thì nó sẽ đóng đinh theo đường giá đó.
Còn với EMA thì nó sẽ dịch chuyển theo đường giá, nên được gọi là cản động, so với trendline thì EMA sẽ bám sát đường giá hơn, bởi nó lấy chính giá cả để tạo ra công thức tính toán, nên chính xác mà nói EMA được chiết từ chính giá cả vì lẽ đó nó mới có thể ôm sát giá và thể hiện rõ ràng xu hướng khi giá nằm trên, hoặc khi giá nằm dưới EMA.
Hướng dẫn cách giao dịch với EMA
Sẽ có 3 cách giao dịch cơ bản đó là:
- Giao dịch EMA cùng đường giá
- Giao dịch khi các đường EMA giao cắt
- Giao dịch EMA kết hợp 1 số chỉ báo, công cụ khác
Trong 3 cách kể trên, kienthucforex sẽ chỉ hướng dẫn bạn giao dịch theo cách 1 và cách 3.
Cách thứ 2 giao dịch khi các đường EMA giao cắt nhau, theo quan điểm cá nhân, nó sẽ không phải là 1 lựa chọn tốt.
Bởi ngay từ đầu chúng tôi đã nói với bạn rằng, EMA được chiết từ chính giá cả mà ra, nên so với đường giá EMA luôn CHẬM hơn. Chính vì thế, khi các EMA này có thể giao cắt nhau và trader tiến hành vào lệnh thì, về mặt bản chất giá đã thực sự chạy được cả 1 đoạn rồi.
Chính vì thế, đây không thực sự là phương án khả thi khi áp dụng với EMA. Bây giờ, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu 2 cách giao dịch còn lại, bạn nhé.
Hướng dẫn giao dịch EMA cùng đường giá
Nguyên tắc giao dịch này về cơ bản rất đơn giản. Đó chính là thuận xu hướng:
- Khi giá nằm trên EMA đồng nghĩa giá sẽ tăng>>> thực hiện các lệnh buy
- Khi giá nằm dưới EMA đồng nghĩa giá sẽ giảm>>> thực hiện các lệnh Sell
Như vậy việc của bạn là phải chờ giá nằm hẳn trên đường EMA, bởi EMA hướng tới giá gần với giá thực tại nhất, nên EMA bám rất sát đường giá, vì thế bạn chỉ cần cho khi giá điều chỉnh về các vùng EMA này sẽ tiến hành lệnh mua hoặc bán.
Tuy nhiên, với EMA thường trader sẽ luôn sử dụng ít nhất là 2 đường gồm 1 EMA nhanh và 1 EMA chậm, nên trong rất nhiều trường hợp giá có thể nằm trên EMA Này, nhưng lại nằm dưới EMA kia. Vì thế, bạn cần phải kiên nhẫn chờ đợi và vì đường EMA cũng luôn bị phá vỡ.
Nếu như chỉ sử dụng duy nhất đường EMA giao dịch, thì các bạn có thể chờ đợi các bước như sau:
Bước 1: Chờ giá nằm trên hoặc dưới hoàn toàn cả 2 đường EMA
Bước 2: Chờ giá phản ứng với các vùng EMA Này ít nhất 2 lần ở đây là giá xuống text đường EMA. Việc này sẽ giúp cho bạn không bị dính cú lừa từ chính EMA. Và khi EMA được text càng nhiều lần mà không bị phá vỡ thì xu hướng đó càng trở nên rõ ràng đó là 1 xu hướng tăng hoặc giảm.
Không kể, việc chờ đợi EMA text (ít nhất là 2 lần) cũng là khoảng thời gian để thị trường phân phối lại giữa các lệnh mua/ bán đồng thời cũng là lúc để phát triển 1 xu hướng.
Hãy nhớ chẳng có giá nào gọi là giá cao, và giá nào gọi là giá thấp, khi thị trường đang đi đúng 1 xu hướng bạn nhé. Nên nếu EMA đã xác định cho bạn rõ ràng xu hướng hiện tại là tăng thì bạn có thể ch giá điều chỉnh về các vùng EMA rồi giao dịch.
Hãy quan sát ví dụ sau:
Rõ ràng cho dù bạn sử dụng EMA gì đi chăng nữa, với 1 xu hướng được gọi là giảm thì cả 3 đường EMA ở trên đều nằm dưới giá, và rất nhiều lần giá đều tiến lên để test những đường EMA này, nhưng không thành công nên EURUSD vẫn miệt mài giảm.
Tuy nhiên, để có thể biết EURUSD thực sự đã tiến tới đà giảm hay chưa, các bạn cần chờ giá chạm EMA ít nhất 2 lần nhưng không xuyên phá thành công, nên EMA không chỉ là công cụ giúp xác định xu hướng, mà trong các trường hợp này chúng còn trở thành cản (động) và cũng là 1 trong những cách đơn giản tìm kiếm 1 điểm entry đẹp để vào lệnh.
Kết hợp EMA cũng các công cụ chỉ báo khác
Về cơ bản cách này sẽ giúp bạn giảm thiểu rủi ro hơn. Cách kết hợp của EMA với công cụ nào cũng được, tùy style mỗi trader. Tuy nhiên, khi áp dụng cách này thì bản thân EMA sẽ hoạt động như là 1 đường kháng cự/ hỗ trợ động chính vì thế khi sử dụng EMA kết hợp với các chỉ báo thuộc nhóm động lượng như Stoch, MACD hay RSI sẽ giúp cho trader có được 2 thông tin gồm: xu hướng đó đang là xu hướng gì (EMA đảm nhiệm tính năng này), xu hướng đó liệu sắp kết thúc hay chưa ( các chỉ báo động lượng sẽ thông báo tín hiệu này).
Để rõ hơn hãy cùng xem ví dụ sử dụng EMA kết hợp với MACD như sau:
Nhìn vào hình ảnh trên các bạn có thể thấy thời điểm giá chạm lên các EMA cũng là lúc đường MACD line và đường Signal Line giao cắt nhau. Về các quy tắc giao dịch với MACD các bạn có thể tham khảo thêm bài viết sau của chúng tôi.
Nhưng 1 điều chắc chắn sau việc các chỉ báo đồng thuận từ EMA cho đến MACD đã cho thấy EU vẫn trong đà giảm và không thể bứt phá để tăng mạnh trở lại, là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
Một số điểm lưu ý với EMA
Khi giá tiến nằm trên/ hoặc dưới EMA, nhưng sau đó giá lại vòng xuống dưới, thì giá có xu hướng giảm hoặc tăng mạnh.
Khi Giá tiến quá xa đường EMA thì phải chờ giá điều chỉnh về lại gần EMA mới tiền hành giao dịch.
Đường EMA nhanh hay các đường EMA có chu kỳ ngắn sẽ phản ứng nhanh hơn so với đường EMA chậm nhưng chúng lại dễ bị phá vỡ hơn. Đây có thể là con dao hai lưỡi, bởi nó có thể giúp bạn xác định xu hướng sớm hơn so với SMA. Nhưng đường EMA có thể sẽ trải qua nhiều thay đổi ngắn hạn hơn so với đường SMA tương ứng.
EMA cũng chính là các cản động sẽ luôn đi theo đường giá.
EMA không được dùng để bắt đỉnh hoặc đáy 1 cách chính xác. Về bản chất EMA giúp trader giao dịch thuận xu hướng.
EMA luôn có độ trễ, SMA hữu dụng trong 1 thị trường sideway, EMA hữu dụng trong thị trường có xu hướng rõ ràng.
Như vậy, bài viết đã giới thiệu với các bạn các kiến thức cơ bản nhất về EMA. Chúng tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các trader mới vào nghề. Chúc các bạn thành công!
