Thuật ngữ “Trái phiếu chiết khấu” không phải là một khái niệm mới trong lĩnh vực tài chính. Tuy nhiên, cần hiểu rõ định nghĩa, đặc điểm và phương thức hoàn trả để hạn chế rủi ro thua lỗ khi đầu tư. Thông tin được tổng hợp dưới đây dựa trên kiến thức kinh tế khách quan về thị trường chứng khoán.
Khái niệm trái phiếu chiết khấu (Discount Bond)
Trái phiếu chiết khấu là gì
Trái phiếu chiết khấu là trái phiếu được bán (phát hành) với giá thấp hơn mệnh giá ban đầu của nó. Trong trường hợp này, kinh tế học định nghĩa là trái phiếu trả trước.
Trái phiếu chiết khấu còn tồn tại ở hình thức giao dịch với mức giá thấp hơn khi được ban hành tại thị trường thứ cấp.
Trái phiếu được bán ra với mức giá thấp hơn đáng kể so với mệnh giá thực (20% trở lên), cũng được gọi là trái phiếu chiết khấu.
Nguyên nhân gây ra giá thấp của trái phiếu chiết khấu
Tùy vào từng trường hợp cụ thể, trái phiếu chiết khấu là đại diện cho cơ hội mua hoặc bán của nhà đầu tư. Một số lý do dẫn đến giá trị của trái phiếu chiết khấu bị sụt giảm, bao gồm:
- Lãi suất chênh lệch: Khi lãi suất của công ty phát hành thấp hơn mức lãi suất cơ bản trên thị trường, nhà đầu tư chấp nhận trả ít hơn cho trái phiếu để nhận được lãi suất tốt hơn.
- Rủi ro vỡ nợ: Các nhà đầu tư dự đoán doanh nghiệp phát hành có nguy cơ không mua lại phần trái phiếu đã bán, vì vậy, họ sẵn sàng bán lại với giá thấp, hạn chế rủi ro vỡ nợ.
- Giảm chỉ số trong xếp hạng tín dụng: Khi mức độ tín nhiệm của đơn vị phát hành trái phiếu chiết khấu giảm, đồng nghĩa lượng trái phiếu bán ra trên thị trường thứ cấp cao, gây giảm giá trái phiếu.
Sự khác biệt giữa trái phiếu thông thường và trái phiếu chiết khấu
Trái phiếu được hiểu là chứng khoán nợ, đại diện cho nghĩa vụ tài chính đối với người mua của chủ thể ban hành, sẽ thanh toán khoản tiền xác định theo thời hạn trái phiếu. Vì vậy, tại thời điểm trái phiếu đáo hạn, trái chủ nhận được tiền lãi từ tổ chức bán trái phiếu. Phần lãi này gọi là tiền coupon, thường được trả theo quý, tháng, nửa năm hoặc một năm.
Đối với trái phiếu chiết khấu, khi phát hành sẽ được bán với giá thấp hơn và không có lãi suất định kỳ. Khi đáo hạn, trái chủ chỉ nhận đủ phần vốn gốc của trái phiếu đã mua.
Vì vậy, sự khác biệt duy nhất giữa trái phiếu và trái phiếu chiết khấu là khoản tiền lãi và thời điểm nhận lãi của nhà đầu tư.
Lãi suất của loại trái phiếu chiết khấu
Lãi suất và giá trị trái phiếu liên hệ nghịch đảo với nhau. Điều này có nghĩa là, khi lãi tăng, giá trị trái phiếu sẽ giảm và ngược lại. Khi lãi thị trường tăng, đủ để đẩy giá trái phiếu xuống dưới mệnh giá ban đầu, gọi là trái phiếu chiết khấu.
Trái phiếu chiết khấu giúp nhà đầu tư bù đắp phần lợi tức hao hụt của trái phiếu so với lãi suất chung trên thị trường. Ví dụ, trái phiếu được bán ở mức 90 đô la, được gọi là trái phiếu chiết khấu khi mệnh giá thực của nó là 100 đô la. Cho nên, khi trái phiếu được giảm giá hoặc chiết khấu thì lãi suất chiết khấu sẽ nhỏ hơn lợi tức hiện tại.
Đầu tư trái phiếu chiết khấu liệu có rủi ro?
Khi mua trái phiếu chiết khấu, xác suất trái phiếu tăng giá là khá cao. Nếu khách hàng giữ trái phiếu chiết khấu đến thời gian đáo hạn (lãi suất đáo hạn), số tiền nhận được tương ứng với mệnh giá in trên trái phiếu.
Có sự khác nhau về lãi suất trái phiếu chiết khấu ngắn hạn và dài hạn. Thời gian đáo hạn đối với trái phiếu chiết khấu dài hạn là 10 – 15 năm và dưới một năm với trái phiếu ngắn hạn. Hầu hết trái phiếu chiết khấu có kỳ vọng vỡ nợ cao hơn, lợi tức giảm và miễn cưỡng khách hàng mua và sử dụng chúng. Tuy nhiên, rủi ro vỡ nợ của trái phiếu chiết khấu dài hạn cao hơn rất nhiều, dựa trên khả năng tài chính của doanh nghiệp phát hành. Ngoài ra, nhà đầu tư cần cân nhắc các khoản thuế phát sinh khi sở hữu trái phiếu chiết khấu.
Có thể thấy khi đầu tư trái phiếu, bất kỳ quyết định nào cũng mang lại rủi ro và nguy cơ thua lỗ cho khách hàng. Hơn thế nữa, đây là loại trái phiếu chủ yếu được phát hành ở các thị trường lớn như Châu Âu. Vì thế, kiến thức, tầm nhìn và khả năng dự đoán đối với một nhà đầu tư là rất quan trọng.
Vậy nếu bạn đang là những nhà đầu tư mới gia nhập thị trường, chưa hiểu rõ nhiều về thị trường trái phiếu trong nước và ngoài nước. Nhưng vẫn muốn tìm kiếm một kênh đầu tư sinh lời ổn định và đảm bảo an toàn?
Sau khi tham khảo bài viết về trái phiếu chiết khấu (Discount Bond) là gì, chúng tôi tin rằng các nhà đầu tư đã có thêm thông tin và dễ dàng đưa ra quyết định đầu tư.