Với mức rủi ro thấp, trái phiếu kho bạc là một trong số các công cụ tài chính mà được nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước quan tâm. Vì chưa có sự hiểu biết nhất định về loại chứng khoán này, không ít người vẫn còn chưa rõ trái phiếu kho bạc là gì, lãi suất ra sao. Do vậy, khiến cho những quyết định đầu tư chậm trễ, đánh mất nhiều cơ hội thu lợi đáng tiếc.
Chính điều đó, qua bài viết này, chúng tôi sẽ giúp các nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan hơn về trái phiếu kho bạc. Mời các nhà đầu tư cùng đọc nội dung sau.
Trái phiếu kho bạc là gì?
Trái phiếu kho bạc là một loại trái phiếu chính phủ do kho bạc nhà nước phát hành. Công cụ này có khả năng huy động nguồn tiền nhàn rỗi trên thị trường, giúp nhà nước bổ sung vào ngân sách bị thâm hụt. Nhờ vậy mà các dự án phát triển cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế… mới được triển khai và đảm bảo cho nhu cầu an sinh xã hội.
Thông thường trái phiếu kho bạc có thời hạn ngắn, khoảng trên 1 năm thì nhà đầu tư sẽ nhận được khoản tiền lợi tức tương xứng cùng mức lãi suất cố định. So với các công cụ tài chính khác, loại trái phiếu này có tính lỏng cao hơn. Tức là khả năng thanh khoản tốt. Vì vậy mà trái phiếu kho bạc có mức rủi ro thấp hơn nhiều.
Phân biệt trái phiếu kho bạc và tín phiếu kho bạc
Tuy trái phiếu kho bạc và tín phiếu kho bạc đều được phát hành trong thị trường trái phiếu chính phủ nhưng vẫn có nhiều điều khác biệt. Để nhà đầu tư đưa ra những lựa chọn hợp lý, chúng tôi giúp bạn phân biệt trái phiếu kho bạc và tín phiếu kho bạc bằng các đặc điểm sau:
- Đối tượng phát hành: Người mua trái phiếu kho bạc là những nhà đầu tư chứng khoán cá nhân hoặc tổ chức. Trong khi đó, tín phiếu kho bạc phát hành cho đối tượng là các ngân hàng, trung gian tài chính.
- Thời gian phát hành: Hạn sử dụng của tín phiếu kho bạc chỉ có một năm và bất kỳ thay đổi nào sẽ được quyết định bởi bộ trưởng bộ tài chính. Thời gian phát hành của trái phiếu kho bạc là 1 năm trở lên và cụ thể là do ngân hàng nhà nước quyết định.
- Chức năng: Trái phiếu kho bạc được phát hành với mục đích huy động vốn của người dân, các tổ chức xã hội, kinh tế để sử dụng cho ngân sách tiêu dùng chính phủ.
Trong khi đó, tín phiếu kho bạc được xem xét như một khoản dự trữ cấp hai hỗ trợ nhà nước thực hiện các chính sách thắt chặt tiền tệ, chống việc đồng tiền mất giá và tránh sự luân chuyển của đồng tiền. Tín phiếu kho bạc được nắm giữ bởi các ngân hàng thương mại và có thể dùng để đầu tư nhận lợi tức.
Ưu nhược điểm khi chọn đầu tư trái phiếu kho bạc
Tương tự như các loại chứng khoán khác, trái phiếu kho bạc cũng có những ưu điểm và nhược điểm nhất định cho nhà đầu tư. Sau đây là những phân tích cụ thể nhất mời các nhà đầu tư cùng tìm hiểu.
Ưu điểm khi nhà đầu tư sở hữu trái phiếu kho bạc
- Độ an toàn cao: trái phiếu kho bạc được nhà nước phát hành và bảo đảm. So với các loại giấy tờ chứng khoán khác thì nhà đầu tư sở hữu trái phiếu kho bạc sẽ được ưu tiên thanh khoản hơn.
- Tính lỏng cao: nếu sở hữu trái phiếu kho bạc khi cần tiền nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch trao đổi mua bán nhanh chóng. Vậy nên tính thanh khoản cao hơn nên thích hợp với những ai e ngại rủi ro.
- Lợi tức biết trước: ngay từ lúc mua trái phiếu kho bạc, nhà đầu tư sẽ biết trước khoản lợi tức mà mình được nhận. Trong đó, thời hạn thu hồi vốn cũng được xác định rõ ràng. Như thế, nhà đầu tư sẽ chủ động trong phần lợi nhuận hay số tiền thu nhập nhận về.
Nhược điểm khi nhà đầu tư sở hữu trái phiếu kho bạc
- Lợi nhuận tương đối thấp và khoảng thời gian đầu tư không được dài như các công cụ khác
Tới thời gian đáo hạn, lợi nhuận mới được ghi nhận nên không hấp dẫn với những nhà đầu tư mạo hiểm. - Với những ưu và nhược điểm trên, nhà đầu tư nên xem xét, cân nhắc giữa năng lực tài chính cá nhân cũng như mong muốn, mục tiêu lợi nhuận trước khi mua trái phiếu kho bạc. Mặc dù mang lại thu nhập trong tương lai và có tính an toàn cao, nhưng nếu sở hữu trái phiếu chính phủ thì đồng nghĩa với đó sẽ bỏ lỡ các cơ hội khác tốt hơn.
Trái phiếu kho bạc có lãi suất bao nhiêu?
Một trong những điều quan tâm nhất của các nhà đầu tư chính là lãi suất. Thu nhập thu về của nhà đầu tư phụ thuộc rất nhiều vào đây. Để đảm bảo ổn định thị trường, lãi suất trái phiếu kho bạc thì do bộ Tài chính quy định. Trong đó sẽ quy định rõ nhà đầu tư khi sở hữu hay mua loại trái phiếu này sẽ được hưởng một mức lãi suất thực tương ứng với chỉ số trượt giá.
Thông thường, Ngân hàng Nhà nước sẽ áp dụng 3 phương thức tính lãi suất trái phiếu kho bạc sau:
- Lãi suất cố định: Trong kỳ hạn phát hành thì lãi suất không đổi, năm nào cũng như duy trì áp dụng mức lãi suất đó.
- Lãi suất áp dụng cho từng năm trong thời gian phát hành trái phiếu kho bạc
- Lãi suất chỉ đạo xác định bằng hình thức đấu thầu
Trên thị trường hiện nay, nhiều chuyên gia cho rằng lãi suất trái phiếu kho bạc đang có xu hướng tăng. Dự kiến vươn tới mức từ 2,25% lên 3% trong thời gian sắp tới. Tuy nhiên tốc độ còn chậm, không đều ngay lập tức mà dần dần tăng qua các năm. Vậy nên nếu nhà đầu tư nhỏ lẻ đang tìm một giải pháp an toàn có tiềm năng trong dài hạn thì nên tham gia trái phiếu kho bạc.
Một vài lưu ý khi đầu tư trái phiếu kho bạc
Thực tế, trái phiếu kho bạc có độ an toàn cao, lãi suất thấp nên về mức độ sẵn sàng của nhà đầu tư vẫn còn e dè và hạn chế hơn so với cổ phiếu. Thêm vào đó, những quy định về lãi suất trái phiếu kho bạc vẫn thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu mong muốn trên thị trường.
Đối với nhà đầu tư yêu thích mạo hiểm, muốn rót vốn vào các phi vụ lớn thì hình thức rót vốn vào trái phiếu kho bạc chưa thực sự thích hợp. Trong khi lượng trái phiếu phát hành bằng đồng nội tệ chủ yếu bị các ngân hàng giao dịch nắm giữ. Điều này làm cho thị trường bị chìm xuống và nhà đầu tư bị hạn chế về khả năng huy động vốn.
Riêng các nhà đầu tư nhỏ lẻ thì lựa chọn mua trái phiếu kho bạc là quyết định an toàn và chắc chắn hơn hẳn. Trong tình hình ngày dần khả quan, nhiều trung tâm giao dịch chứng khoán ra đời cũng khiến cho thị trường trái phiếu giao dịch sôi động, nhộn nhịp hơn.
Trên đây là tất cả các thông tin cơ bản nhất giải đáp cho câu hỏi trái phiếu kho bạc là gì. Hy vọng các nhà đầu tư sẽ hiểu và nắm rõ hơn về lãi suất cũng như những ưu, nhược điểm mà loại trái phiếu này có.
